Τι είναι η θερμοπληξία;
Είναι μια εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση που οφείλεται στην πολύ αυξημένη θερμοκρασία του σώματος. Συχνά η θερμοκρασία αυτή μπορεί να υπερβαίνει τους 42οC. Μια τέτοια περίπτωση χρειάζεται αντιμετώπιση από τον ιδιοκτήτη του ζώου και μεταφορά στο κτηνιατρείο το συντομότερο δυνατόν.
Στο σκύλο τα φυσιολογικά όρια θερμοκρασίας είναι από 38,2 ως 39,2. Αυξημένη θερμοκρασία μπορεί να οφείλεται είτε σε φυσιολογικά αίτια όπως για παράδειγμα σε περίπτωση έντονης άσκησης, είτε σε παθολογικές καταστάσεις μετά από μολύνσεις από μικρόβια, ιούς , πρωτόζωα κλπ.
Πως ρυθμίζεται η θερμοκρασία του σώματος σε ένα οργανισμό;
Υπάρχουν πολλοί τρόποι ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος. Για παράδειγμα ο άνθρωπος και το άλογο, διαθέτουν μεγάλο αριθμό ιδρωτοποιών αδένων. Ο ιδρώτας εξατμιζόμενος στην επιφάνεια του δέρματος επιτυγχάνει την μείωση της θερμοκρασίας του σώματος. Ο ελέφαντας με την πυκνή επιφανειακή αγγείωση του δέρματος των αυτιών και την συχνή κίνηση τους, προκαλείται μείωση της θερμοκρασίας του αίματος που κυκλοφορεί σ αυτή την περιοχή του σώματος και οδηγεί στην ρύθμιση της θερμοκρασίας του οργανισμού.
Ο σκύλος διαθέτει μικρό αριθμό ιδρωτοποιών αδένων στα πέλματα των ποδιών. Ο αριθμός τους είναι εξαιρετικά μικρός με αποτέλεσμα να μην αποτελούν σημαντικό θερμορρυθμιστικό παράγοντα. Ο κύριος μηχανισμός ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματος είναι η ταχύπνοια. Με την ταχύπνοια μεγάλος όγκος ψυχρού αέρα εισέρχεται στους πνεύμονες με την εισπνοή. Ο αέρας αυτός έρχεται σε επαφή με τα θερμά τοιχώματα των αεραγωγών του αναπνευστικού συστήματος γίνεται ανταλλαγή θερμότητας και με την εκπνοή αποβάλλεται πλέον ζεστός αέρας.
Πότε υπάρχει κίνδυνος θερμοπληξίας;
Όταν παραμένει το ζώο μας σε θερμούς, μικρούς και κλειστούς χώρους που δεν αερίζονται καλά. Επίσης σε χώρους που υπάρχει έντονη θερμική ακτινοβολία (ταράτσες, τσιμεντένιες αυλές χωρίς σκίαση) ή σε περιπτώσεις πολύ έντονης σωματικής άσκησης κάτω από υψηλές θερμοκρασίες (κυνήγι).
Μια πολύ συχνή αιτία θερμοπληξίας είναι η παραμονή του ζώου έστω και για λίγο μέσα στο αυτοκίνητο με κλειστά τζάμια κάτω από τον θερινό ήλιο, η μεταφορά του ζώου σε κλουβιά μεταφοράς ιδίως αυτά που χρησιμοποιούνται από κυνηγούς για την μεταφορά των ζώων τους από και προς την περιοχή του κυνηγιού.
Ποια ζώα κινδυνεύουν περισσότερο από θερμοπληξία;
Οι βραχυκεφαλικές ράτσες, αυτές δηλαδή με την κοντή μουσούδα κινδυνεύουν περισσότερο. Τέτοιες ράτσες είναι τα Bulldog, τα Pug, τα Pekingese, τα Boxer, τα Mastiff. Ευαίσθητες επίσης είναι οι ράτσες με διπλό τρίχωμα όπως τα Chow Chow, τα Pomeranian τα Husky κλπ.
Υψηλός κίνδυνος υπάρχει επίσης όταν συνυπάρχουν διάφορες παθολογικές καταστάσεις, όπως καρδιοαγγειακά ή αναπνευστικά προβλήματα, παθήσεις του θυρεοειδούς.
Ζώα πολύ μικρής η πολύ μεγάλης ηλικίας είναι επίσης ευαίσθητα.
Πως μπορώ να καταλάβω ότι το ζώο μου έχει υποστεί θερμοπληξία;
Τα πρώτα σημάδια είναι έντονη ταχύπνοια, αδυναμία, έμετος, μυϊκός τρόμος, αταξία, επιληπτικές κρίσεις, σιελόρροια, διάρροια, ενώ τις επόμενες ώρες η ημέρες μπορεί να εμφανιστούν λήθαργος, αιματουρία, ρινορραγία, ίκτερος, κυάνωση κλπ.
Τι πρέπει να κάνω άμεσα;
Πρωταρχικός σκοπός είναι η μείωση της θερμοκρασίας του σώματος.
Για να το επιτύχουμε αυτό μετακινούμε το ζώο σε σκιερό, δροσερό και αν είναι δυνατόν σε κλιματιζόμενο χώρο. Τοποθετούμε στο ζώο βρεγμένες με κρύο νερό πετσέτες, η ψεκάζουμε το ζώο με δροσερό νερό. Σκοπός μας είναι να μειώσουμε την θερμοκρασία του σώματος κάτω από τους 39,2 οC.
Δεν πρέπει να βρέξουμε το ζώο με παγωμένο νερό. Είναι πολύ πιθανό να προκληθεί σοκ στο ζώο και θάνατος.
Μετά την χορήγηση των πρώτων βοηθειών το ζώο θα πρέπει να μεταφερθεί όσο το δυνατόν συντομότερο στον κτηνίατρο ώστε να γίνει περαιτέρω έλεγχος και θεραπεία.